Uwarunkowania legislacyjne a prowadzenie usług kurierskich

Usługi kurierskie formalnie podlegają pod grupę pocztowych – objęte są więc identycznymi regulacjami, jak działalność np. narodowych przewoźników. Jak w tym kontekście można postrzegać przesyłki kurierskie?

Jeśli dotyczą one wyłącznie korespondencji – a standardowe koperty to w tej branży już codzienność – dochodzi do świadczenia usługi pocztowej. Jeśli jednak paczka to przedmiot – a więc nie zestaw dokumentów – dochodzi do prawnego przewozu rzeczy, co automatycznie zmienia nieco jej postrzeganie w sensie legislacyjnym. Stąd częste błędy interpretacyjne, jak charakteryzuje się dostarczenie np. kompletu umów, a jak przesyłki ze sklepu internetowego.

Na podstawie ustawy z 2 lipca 2004 r. usługi kurierskie to działalność pocztowa, która nie wymaga zezwolenia. Teoretycznie, by ją prowadzić wystarczy więc wpis do rejestru operatorów pocztowych. Odbywa się to na podstawie wniosku składanego zgodnie z zapisami prawa pocztowego.

Ponieważ prawo nie reguluje np. tego, jakie przesyłki może dostarczać firma kurierska, zakłada się, iż wpis do rejestru otwiera praktycznie możliwości do transportu każdego ich typu.

Co trzeba zrobić, by wykonywać działalność pocztową?

Zgodnie z prawem podstawą jest zezwolenie, które wydaje Urząd Komunikacji Elektronicznej. Drugim z podstawowych punktów jest wpis do wspomnianego rejestru operatorów pocztowych. Prowadzi go również UKE.

Za przesyłkę kurierską uważa się – zgodnie z ustawą z dnia 23.11.2021 r. – przesyłkę listową będącą przesyłką rejestrowaną lub paczką pocztową, która jest przyjmowana, sortowana, przemieszczana i doręczana w ściśle określony sposób. Prawo wymienia tu:

• bezpośredni odbiór od nadawcy
• śledzenie od czasu odbioru po doręczenie
• doręczenie przesyłki w gwarantowanym terminie
• przekazanie przesyłki do rąk adresata lub osoby, która została uprawniona do odbioru
• uzyskanie potwierdzenia odbioru w formie pokwitowania.

Zakaz usług kurierskich a prawo

Przepisy ściśle regulują zakres przedmiotów, które nie mogą być transportowane jako przesyłki kurierskie. Według zapisów, operator ma prawo – a w praktyce obowiązek – odstąpić od realizacji usługi, jeśli deklarowany przez klienta towar znajduje się na liście zakazanych. Wśród przedmiotów tych znajdują się: materiały wybuchowe, radioaktywne, łatwopalne oraz broń i amunicja i substancje żrące, leki psychotropowe czy narkotyki. Dodatkowo, operatorzy zajmujący się działalnością kurierską nie mogą też przewozić żywych roślin, zwierząt czy zwłok ludzkich oraz zwierzęcych. Warto pamiętać także o ograniczeniach w kontekście materiałów o wysokiej wartości. Przepisy nie zezwalają m.in. na transport kamieni szlachetnych, antyków, dzieł sztuki oraz papierów wartościowych oraz ważnych certyfikatów własności.