Koparka- maszyna budowlana - najważniejsze informacje

Koparka i jej definicja

Koparka to maszyna służąca przy wykonywaniu robót ziemnych. Służy głównie do oddzielania urobku od gruntu oraz przeniesienie go na składowisko lub maszyny transportowe. Dodatkowym atutem koparko- ładowarki jest możliwość przenoszenia materiałów sypkich takich jak piasek, węgiel lub żwir. Koparki używane są tam, gdzie zachodzi konieczność wykonania prac transportowych, ziemnych lub górniczych. 

Budowa koparki

Nie ma jednego rodzaju koparek. Wszystko uzależnione jest od tego jakie prace ma wykonywać dana maszyna. Każda z nich ma podwozie, które odpowiada za nośność urządzenia oraz nadwozie gdzie znajduje się kabina operatora z całym urządzeniem sterującym oraz silnik odpowiedzialny za prawidłową pracę maszyny. 

Podział koparek 

Rodzaj wykonywanej pracy

Podział koparek można rozróżnić ze względu na rodzaj wykonywanej pracy: 

• w cyklu przerywanym- między etapami pracy koparki występują etapy pomocnicze, między innymi: przeniesienie naczynia z urobkiem, jego opróżnianie oraz powrót do pierwszej pozycji. Tego rodzaju koparka, nazywana także koparką jednonaczyniową, wyposażona jest w jedno naczynie urabiające. Jest to najczęściej wykorzystywana koparka w pracach budowlanych; 
• w cyklu ciągłym- etapy pracy koparki następują jeden po drugim bez przerwy. Wyposażone są w kilka naczyń urabiających, które są połączone zamkniętym łańcuchem. Koparki te określane są jako koparki wielonaczyniowe. 

Osprzęt roboczy

Podział koparek może dotyczyć także osprzętu roboczego. Wyróżnia się koparki:  

• podsiębierne-  koparka może pracować powyżej oraz poniżej poziomu, na którym stoi. Wykorzystywane są najczęściej do wykopów pod budowę, gdy powierzchnia działki jest mała, a wjazd koparki na dno jest niemożliwe; 
• przedsiębierne- zjeżdża do wykopu lub z poziomu wykopu oraz współpracuje ze środkiem transportu. Koparka odspaja grunt kategorii I do IV. Najczęściej używa się koparek z pojemnością łyżki: 0,25m³, 0,5m³, 0,6m³, 1,2m³;
• chwytakowe- łyżka zostaje opuszczona, nabiera i unosi niepotrzebny grunt. Stosowane są do wydobywania gruntu, który znajduje się w terenach nawodnionych oraz do wykopu studzienek. Służą do pogłębiania między innymi kanałów, rzek oraz wykopów pod filary do mostów. Pojemność chwytaka jest mniejszy niż 1m³, a zasięg sięga około 20m; 
• zbierakowe- zbierak jest wleczony po ziemi na linie dzięki czemu odsypuje grunt. Stosowany do wszystkich rodzajów wykopów. Wykorzystywana do wykopów na małych i dużych przestrzeniach. Pojemność zbieraka wynosi około 2,0m³, a zasięg koparki to około 20m. 
• minikoparki- służą do prac w wąskich i trudno dostępnych miejscach, gdyż duże koparki nie są do tego dostosowane. Są wykorzystywane znacznie częściej niż normalne, ciężkie i duże maszyny. 

Rodzaj podwozia

Firmy budowlane najczęściej decydują się na kupno koparek gąsienicowych. Producenci rozróżniają również koparki: 

• na podwoziu gąsienicowym- koparki gąsienicowe; 
• na podwoziu kołowym- koparki kołowe; 
• koparki kroczące- do prac na skarpach, zboczach przy wykopywaniu melioracji, rzek i kanałów oraz przy koszeniu skarp i nabrzeży; 
• koparki umieszczone na innym środku transportu- np. na wagonie kolejowym lub samochodzie; 
• koparki umieszczone na przyczepie dwukołowej- nieposiadające własnego napędu ciągnięte przez ciągnik. 

Napęd i sposoby sterowania 

Źródłem napędu koparek jest: 

• silnik elektryczny (jedno- lub wielosilnikowy); 
• silnik spalinowy;
• napęd spalinowo- elektryczny.

Istnieje także kilka rodzajów sterowania koparkami: 

• elektryczny; 
• pneumatyczny; 
• hydrauliczny; 
• mechaniczny. 

Koparka- kupno, wynajem lub leasing

Jeśli firma dobrze prosperuje może pozwolić sobie na kupno sprzętu. Nie musi to być nowy sprzęt, gdyż aukcje poleasingowe bardzo często wystawiają swój sprzęt na aukcję albo na sprzedaż bezpośrednią. Jednak jeśli firmy nie stać na tak duży wkład własny warto rozważyć leasing maszyn, które oferują firmy leasingowe lub banki. Niektóre z firm oferują finansowanie nawet do 100%. Nie trzeba zatem martwić się dużym wydatkiem początkowym. Warunki kredytu, leasingu oraz harmonogram płatności rat ustalane są z każdym klientem indywidualnie.

Operator koparki- jak nim zostać

Aby zostać operatorem koparki należy ukończyć specjalistyczny kurs, który uprawnia do obsługi koparki. W tym celu trzeba mieć ukończone 18 lat, posiadać prawo jazdy kategorii B oraz wykształcenie podstawowe. Dodatkowo trzeba także posiadać aktualne zaświadczenie lekarskie, które świadczy o braku przeciwwskazań do pracy na koparce. Dodatkowo każdy kursant musi odbyć staż miesięczny, podczas którego nauczy się praktycznego obsługiwania maszyny. Praca na budowie, inwestycjach drogowych oraz budowlanych wymaga od operatora koparki spostrzegawczości, odpowiedzialności oraz umiejętności oceniające ryzyko i zagrożenie występujące w pracy. 

Producenci koparek

Decydując się na kupno koparki należy zwrócić uwagę na spalania, moc, wygodę pracy, łatwość sterowania, awaryjność oraz łatwość serwisowania. Istnieje wielu producentów koparek między innymi: Zeppelin, Volvo, Takeuchi, Kubota, Vermer, John Deere, Yanmar, Hundai, Bobcat, Hitachi, Atlas. 

Artykuł napisany przy współpracy z firmą Fast- Trans z Poznania zajmującą się transportem koparek, maszyn budowlanych oraz rolniczych, a także transportem wózków widłowych oraz transportem niskopodłogowym.