W języku potocznym często używa się sformułowania „tranzyt”, jednak wiele osób nie wie, co ono właściwie oznacza. Otóż z formalnego punktu widzenia tranzyt jest przewozem towarów pochodzących z zagranicy, które nie podlegają normalnej procedurze celnej, ponieważ wcześniej zostały zgłoszone, odebrane i zaplombowane. W naszym kraju tranzyt najczęściej odbywa się w oparciu o procedurę TIR. Czym ona jest?
Procedurę TIR stosuje się w przypadku przewozów drogowych, w trakcie których nie został zaplanowany przeładunek. Taki przewóz może odbyć się przez jedną granicę lub kilka, ale pod warunkiem, że ładunek cały czas pozostaje nienaruszony i widnieją na nim oryginalne celne zamknięcia.
Ważne!
Transport w procedurze TIR musi się rozpocząć i zakończyć przewozem drogowym, jednak w trakcie możliwe jest korzystanie z innych środków lokomocji, jak chociażby statek czy pociąg.
Przewoźnik musi również pamiętać, że pojazd zgłoszony do procedury TIR powinien choć raz opuścić terytorium kraju, z którego wystartował. Trasa może się natomiast zakończyć w tym samym kraju.
Aby można było skorzystać z procedury TIR, należy wcześniej zgłosić ładunek i spełnić konkretne wymagania celne, dzięki czemu nie ma później konieczności przeprowadzania ponownej odprawy na granicy. Te wymagania to:
Przewoźnik powinien także pamiętać, że procedura TIR nie gwarantuje, iż ładunek jednak nie zostanie sprawdzony podczas wyrywkowej kontroli. Dzieje się tak w sytuacji, gdy istnieje uzasadnione podejrzenie przewożenia kontrabandy, najczęściej na podstawie donosu. Taka kontrola może zostać przeprowadzona w każdym granicznym urzędzie celnym.